Psychologiczne znaczenie relacji rodzinnych i rówieśniczych?

Kto jest ważniejszy dla młodzieży rodzicie czy rówieśnicy ?

Psycholodzy i psychoterapeuci od dawna przyjmowali założenie, iż w okresie adolescencji ważniejsi stają się rówieśnicy, szczególnie jeśli chodzi o zachowania ryzykowne. Nowe badania rzucają nowe światło na dotychczasowe spojrzenie. Z nowych 5 letnich badań NeuroTeen dotyczących wpływu relacji rodzic a rówieśnik na podejmowanie przez nich ważnych ryzykownych decyzji. Analiza pokazuje, że nastolatki mogą zmieniać swoje zachowanie aby dostosować się do ryzykownych wyborów rodziców bardziej niż rówieśników, za te zmiany odpowiada większa aktywność obszarów mózgu odpowiadającego za nagrody. Badacze odkryli to badając aktywności mózgu rodziców i dzieci w czasie rzeczywistym, obszary przetwarzające emocje były bardzo aktywne.

Wpływ grupy rówieśniczej

Psycholodzy dziecięcy są zdania, że błędne jest myślenie jakiejś części rodziców, że w okresie dojrzewania rówieśnicy mają „ całkowitą władzę nad ich dziećmi”. Jak mówią psychoterapeuci ważne jest aby opiekunowie nie poddawali się w swoich staraniach pomocy w wyrażaniu i przeżywaniu emocji. Psychiatrzy dziecięcy są zdania, że okres adolescencji obfituje w zmiany w mózgu, które sprawiają że nastolatkowie są bardziej wrażliwi na informacje płynące ze środowiska społecznego, świadczące o i ich akceptacji przez rówieśników. W tym okresie dużą aktywność na obszar związany z pewnością siebie, która wpływa na budowanie tożsamości i wartości nastolatków.

Funkcjonowanie w świecie wirtualnym

W obecnych czasach nadal bardzo ważne są interakcje koleżeńskie, ale znacząca ich część przeniosła się do sfery online. Psychoterapeuci i neuropsycholodzy zadają sobie pytanie czy jakieś uwarunkowania neuronowe mają wpływ na bardziej ryzykowne zachowania w sieci takie objawianie przemocy, granie w gry związane z przemocą, oglądanie pornografii, porównywanie swojego wyglądu i statusu społecznego do innych. Psychoterapia psychodynamicza dzieci i młodzieży uwzględnia badania, które mają na celu zbierać informacje o częstości korzystania z mediów społecznościowych i komunikatorów. Zestawiają je z funkcjonalnym obrazowaniem (metodą rezonansu magnetycznego) na którym bada się rekcję na akceptacje i odrzucenie. Nie jest jeszcze zbadana zależność ośrodków mózgu odpowiedzialnych za nagradzanie emocjonalne i kontrolę nad tym jak często nastolatkowie sięgają do swoich mediów społecznościowych. Wydaje się iż taki związek istnieje.


Piotr Wereszczyński psycholog i psychoterapeuta

Pracuje terapeutycznie prowadzi psychoterapie psychodynamiczną. Specjalizuje się w psychoterapii indywidualnej osób z problemami nerwicowymi i depresyjnymi zaburzeniami osobowości.

Małopolski Ośrodek Psychoterapii SYNAPSA Kraków