Psycholog dziecięcy, o emocjonalne konsekwencje COVID-19

Jakie są konsekwencje emocjonalne ?

Konsekwencje COVID-19 dla świata zewnętrznego człowieka są widoczne praktycznie od samego początku pandemii. Mówimy tutaj o takich ograniczeniach jak chociażby wolność człowieka do opuszczania miejsca zamieszkania po trwalsze i bardziej krytyczne w skutkach jak utrata pracy czy źródła utrzymania. Dla świata wewnętrznego człowieka te skutki nie są widoczne na pierwszy rzut oka, jak również mogą one pojawić się w dłuższym odstępie czasu. 

COVID-19 wyzwanie dla psychologów

COVID-19 od samego początku był postrzegany przez psychoterapeutów jako wyzwanie postawione nie tylko pacjentom w różnych stanach, ale i w relacji, która w wielu przypadkach musiała zostać utrzymana mimo zakazów. W czasie pandemii konieczne było wprowadzenie kontaktu zapewniającego bezpieczeństwo oraz utrzymanie kontaktu pacjent-terapeuta. W związku z tym konieczne było wprowadzenie terapii online czy telefonicznej formy wsparcia. To rozwiązanie nie przyciągnęło wielu nastolatków, gdyż warunki mieszkalne nie pozwalały im na pełne poczucie bezpieczeństwa oraz anonimowości w kontakcie z terapeutom. 

Pandemia koronawirusa może wpłynąć nie tylko na osoby dorosłe, ale również nastolatków czy dzieci podatne na działanie stresu, wrażliwe oraz lękowe. Ponadto bardziej narażoną grupą są osoby, z współistniejącymi już problemami czy zaburzeniami. Konsekwencje tego wpływu nie muszą pojawić się od razu. Osoby z ryzykiem psychozy mogą być narażone na podwyższone ryzyko reakcji psychologicznej na pandemię COVID-19.

Zgłaszane problemy.

Do najczęstszych trudności zgłaszanych psychoterapeutom w komunikacji Internetowej lub telefonicznej można zaliczyć m.in. myśli samobójcze czy autoagresje, izolacje, poczucie pustki i osamotnienia czy frustracji. Interwencje podejmowane przez terapeutów zależne były od trudności, z którą zgłaszał się pacjent. Często jest konieczność konsultacji psychiatrycznej online.

Mogły to być strategie psychoedukacyjne, w których terapeuta wyjaśniał czym są trudności czy zaburzenia, których osoba doświadcza. W celu zredukowania lęku, stresu czy paniki omawiano z pacjentami technik relaksacyjne, praktyczne strategie radzenia sobie ze stresem i jego redukowania. W celu zminimalizowania efektów pustki i poczucia samotności wspiera się komunikację w rodzinie oraz spędzanie wspólnie czasu czy aktywności. Kontakt, którego osoba doświadcza bezpośrednio z drugą osobom jest bowiem jednym z ważniejszych czynników leczących.


dr Agnieszka Muchacka Cymerman – psycholog dziecięcy , pracuje w ujęciu psychodynamicznym. Małopolski Ośrodek Psychoterapii SYNAPSA Kraków