Psycholog par: Jak radzić sobie z kwarantanną w związku ?
Kraków tak jak cały świat zmaga się z groźnym patogenem którego skutki i wpływ na związek i rodzinę opisze Państwu w tym artykule.
Koronawirus, epidemia, covid-19, izolacja, zakazy- to najczęstsze hasła, które ostatnio słyszymy i czytamy. Tematy te dominują w naszym myśleniu oraz rozmowach ze znajomymi i bliskimi. Nic w tym dziwnego, sytuacja epidemii i konieczność odnalezienia się w nowych zmienionych i wciąż zmieniających się realiach, faktycznie stały się centralnym punktem życia każdej rodziny. Niektórzy muszą przystosować się do pracy online, inni znaleźć nowe źródło dochodu, by utrzymać bliskich.
Psycholog o kwestiach rodzinnych.
Jednak obok kwestii finansowych rodziny muszą mierzyć się z sytuacją izolacji, która oznacza olbrzymią zmianę funkcjonowania systemu rodzinnego. Dotychczasowy porządek dnia, struktura zajęć każdego z domowników dawała bezpieczne ramy, które teraz uległy rozmyciu. Konieczność realizacji obowiązku szkolnego w warunkach domowych przy jednoczesnej pracy zdalnej co najmniej jednego z rodziców to stresujący dodatek do już wystarczająco obciążającej sytuacji związanej z koronawirusem. Zatem obok stresu wywołanego samą epidemią i ryzykiem zachorowania, dochodzi napięcie wywołane koniecznością pogodzenia kilku zajęć w tym samym czasie.
W normalnych warunkach stresy można było rozładować na dziesiątki różnych sposobów na przykład korzystając z całej oferty rozrywkowej, kulturalnej i sportowej Krakowa. Dziś trzeba zostać w domu i mierzyć się dodatkowo z ograniczeniem wolności, przemieszczania się, zubożeniem spotkań z przyjaciółmi. Lęk i niepewność dotyczącą sytuacji zewnętrznej, choć często nienazwane, czuje każdy członek rodziny. W wielości zadań brakuje czasu, by porozmawiać o tym jak odnajduje się w nowej codzienności każde z małżonków i dzieci. Jeśli wcześniej para czy rodzina nie miały wypracowanych umiejętności rozmowy o trudnościach, rozumienia stanów emocjonalnych własnych i partnera, w czasie kwarantanny odczują podwójne tego skutki.
Podobnie rzecz ma się z rozwiązywaniem konfliktów w parze, wyjaśnianiem na bieżąco nieporozumień, wyrażania potrzeb i dbania o siebie nawzajem. Nadmiar napięcia nie zachęca do podejmowania prób otwierania się przed partnerem. Niektóre pary, które „radziły” sobie z konfliktami poprzez ich unikanie, teraz będą tym bardziej skłonne do zamykania się w sobie ze strachu przed pogorszeniem relacji. Ale napięcie przy tej strategii nie znika, wręcz przeciwnie kumuluje się i domaga ujawnienia na zewnątrz. W związkach, w których emocje rozładowywane były poprzez krzyk, awantury czy destrukcyjne zachowania, prawdopodobnie nastąpi nasilenie tego typu czynów- prowadząc czasem nawet do użycia siły fizycznej czy też nadużywania substancji odurzających. Osoby, które mają skłonność do trzymania emocji w sobie czy też kierowania złości na siebie mogą mieć objawy nerwicy lub depresji.
Ponieważ oboje rodzice przebywają teraz w domu, różnice zdań na temat wychowywania dzieci będą bardziej widoczne i odczuwalne. Trzeba stworzyć nowy podział ról, domowych obowiązków i zadań rodzicielskich, a więc rozmawiać ze sobą, szukać kompromisów, rezygnować po części ze swoich potrzeb. Nietrudno w tej sytuacji o konflikty, wzajemne obwinianie się czy brak zrozumienia. Frustracja potrzeb w małżeństwie wzrasta, a możliwości ich zaspokojenia są ograniczone. Partnerzy chcą jakoś przetrwać czas kwarantanny z zachowaniem dobrego samopoczucia, ale też pozytywnej relacji. Pary będące w kryzysie mogą doświadczać-nieraz uzasadnionego- lęku przed utratą relacji i samotnością.
Jak zatem zniwelować napięcie w parze i korzystać z zasobów związku?
znajdźcie czas na rozmowę, niech każdy ma możliwość opowiedzieć o tym, jak się czuje z epidemią i zmianami, które ona powoduje; nie oceniajcie swoich przeżyć, przyjmijcie je i okażcie sobie wsparcie;ustalcie podział obowiązków domowych pozwalający na wygospodarowanie choć małej przestrzeni dla każdego z partnerów, chwili odpoczynku, odetchnięcia od nadmiaru bodźców, realizacji osobistych potrzeb;jeśli macie dzieci stwórzcie także przestrzeń tylko dla pary, zadbajcie o ekspresję kobiecości, męskości i potrzeb seksualnych;rozwiązujcie nieporozumienia w parze na bieżąco, nie czekajcie aż skumuluje się ich więcej; nagromadzone napięcie będzie powodować nerwowość i drażliwość i aktywować kolejne spięcia;mówicie o swoich potrzebach a nie o tym, co partner/partnerka zrobił nie tak, unikajcie krytyki;jeśli czujecie nadmiar złości, wyjdźcie do innego pomieszczenia i pozwólcie emocjom ochłonąć, aby uniknąć agresji w parze/rodzinie; potem powróćcie do rozmowy, by poszukać konstruktywnych rozwiązań uwzględniających potrzeby wszystkich;bądźcie wyrozumiali wobec siebie nawzajem, każdy stara się w odnaleźć w nowej sytuacji najlepiej jak potrafi; wzmacniajcie swoje zasoby poprzez nazywanie dobrych stron, dziękowanie sobie za codzienne sprawy; nie wymagajcie zbyt dużo od dzieci, najlepsze stopnie w szkole i idealny porządek w pokoju nie są w epidemii priorytetem; one także potrzebują Waszego wsparcia i akceptacji by czuć się bezpiecznie;partner, który stracił pracę lub jego dochód się zmniejszył może czuć się winny czy mniej potrzebny, okaż mu wsparcie;koncentrujcie się na swoich zasobach, a nie brakach; każdy ma własne mocne strony i umiejętności, możecie z nich korzystać i uzupełniać się wzajemnie, współpracować zamiast walczyć ze sobą.
Jak rozwiązać konflikt?
Jeśli czujecie, że mimo podejmowanych prób, trudno o rozwiązanie konfliktu, skorzystajcie ze wsparcia terapeuty par online; możliwość przyjrzenia się tematowi z boku- przez osobę trzecią- doda nowe spojrzenie i poszerzy zakres rozwiązań. Psychoterapia par czy też doraźne wsparcie dla pary polega na stworzeniu przestrzeni do wypowiedzi każdego z partnerów, wyrażenia zablokowanych emocji w bezpiecznych warunkach i uzyskanie zrozumienia. Może zdarzyć się również tak, że para już wcześniej zmagała się z impasem w relacji, a kwarantanna przyczyniła się do zapętlenia szkodliwych mechanizmów. Tym bardziej warto się im przyjrzeć w terapii online, by nie dopuścić do wzajemnego oddalania się partnerów czy też zaostrzenia konfliktu. Wiele poradni w Krakowie jak i nasz Małopolski Ośrodek Psychoterapii SYNAPS oferuje obecnie terapie i wsparcie psychologiczne online, które jest równie skuteczną formą pomocy, co klasyczna psychoterapia. Jeśli w parze lub rodzinie występuje temat uzależnienia czy nasilenie używania substancji psychoaktywnych, należy skorzystać z konsultacji z terapeutą uzależnień, by dostosować rodzaj pomocy do konkretnego problemu. W określonych przypadkach możliwa jest też wizyta u lekarza psychiatry.
Barbara Matla -psycholog, psychoterapeuta par.
Pracuje w nurcie psychodynamicznym i systemowym. Prowadzi psychoterapię indywidualną online i terapię par online.
Małopolski Ośrodek Psychoterapii SYNAPSA Kraków